GLASS UNGUENTARIA FROM SAMSUN MUSEUM
DOI:
https://doi.org/10.14795/j.v10i1.810Keywords:
Glass, Unguentarium, Samsun Museum, Glass Production, Ancient GlassAbstract
Alabastron, lekythos, ampulla gibi farklı formlardan türediği düşünülen ve farklı fonksiyonel tanımlamalara sahip olan unguentariumlar Hellenistik Dönem'de pişmiş topraktan yapılmıştır. İlk örneklerin şişkin ve iğ şeklinde bir merkez bölümü vardır. Erken İmparatorluk Dönemi'nde, özellikle cam üfleme yönteminin yaygın olarak kullanılmasıyla, çeşitli unguentarium cam örnekleri üretilmiştir. İlk etapta boru, şamdan ve makara biçimli örnekler yaygınken, sonraki süreç bu biçimlerin varyantlarının oluşmasına neden oldu. Samsun Müzesi önemli sayıda cam esere ev sahipliği yapmaktadır. Bu çalışma, kurtarma kazısı, satın alma veya müsadere yoluyla Samsun Müzesi koleksiyonuna katılmış olan unguentariumları ele almaktadır. ve çoğu bozulmamış olarak keşfedildiğinden ciddi keşifler olduğu varsayılmaktadır. Buluntular, üretildiği ve kullanıldığı dönemin siyasi, ticari ve kültürel yapısını arkeolojik kanıtlar bağlamında anlamak için önemlidir. Ayrıca cam eser üretiminin var olup olmadığını belirlememize yardımcı olur. Anlaşıldığı üzere, bu bağlamda incelenen eserler, Roma İmparatorluğu tarafından yönetilen geniş bir coğrafyada, dönemin yaygın kültürel anlayışının bir sonucu olarak, karşılaştırılabilir modalarda yaratılmıştır. Dolayısıyla bölgenin Doğu Akdeniz kültürleri ile ticari etkileşim içinde olduğu düşünülmektedir. Samsun ve çevresinde herhangi bir cam ocağı veya cam üretimine dair bir bulguya rastlanmadığından, eserlerin yerel olarak üretilmek yerine ithal edilmiş olması mümkündür. Bununla birlikte, Antik Dönem boyunca bölgenin en köklü ve önemli kıyı kentlerinden biri olan Amisos'un ya da yakın çevresinde antik bir kent olan Neoklaudiopolis'in, kazançlı bir ekonomik hammadde olan cam üretiminden habersiz kalması pek olası görünmemektedir.
Downloads
References
AKAT/FIRATLI/KOCABAŞ 1984
Akat, Y./Fıratlı, N./Kocabaş H., Hüseyin Kocabaş Koleksiyonu Cam Eserler Kataloğu (İstanbul: Arkeoloji Sanat Yayınları).
AKKURNAZ 2016
Akkurnaz, F. B., Eski Yunan ve Roma Kaplar-İşlevler. In: Başgelen, N. (ed.), (İstanbul: Arkeoloji ve Sanat Yayınları).
ANDERSON-STOJANOVİÇ 1987
Anderson-Stojanoviç, V. R., The Chronology and Function of Ceramic Unguentaria, American Journal of Archaeology 91.1, 105-122.
ATILA 2015
Atila, C., Roman Glass Vessels in Sivas Museum, Arkeoloji Dergisi 20, 161-179.
ATILA/GURLER 2009
Atila, C./Gürler, B., Bergama Müzesi Cam Eserleri (İzmir: Berksav).
BASS 1986a
Bass, G., A Bronze Age Shipwreck at Ulu Burun (Kaş): 1984 Campaign, American Journal of Archaeology 90.3, 269-296.
BASS 1986b
Bass, G., Underwater Excavation of the Uluburun Shipwreck, 8. KST 2, 291-302.
BASS et alii 1967
Bass, G./Throckmorton, P./Taylor, J. D. P./Hennessy, J. B./Shulman A. R./Buchholz H. G., Cape Gelidonya: A Bronze Age Shipwreck, Transactions of the American Philosophical Society 57.8, 1-177.
BÂRCĂ 2015
Bârcă V., The Reinterpretation of the Sarmatian Finds from the Romanian Plain (I), Journal of Ancient History and Archaeology 2/1, 35-63. DOI: 10.14795/j.v2i1.105
BÂRCĂ/SYMONENKO 2009
Bârcă V./Symonenko, O., Călăreţii stepelor: sarmaţii în spaţiul nord-pontic (Cluj-Napoca: Mega).
CANAV 1985
Canav, Ü., Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. Cam Eserler Koleksiyonu (İstanbul: Çağdaş Yayıncılık ve Basın Sanayi).
CZICHON/YILMAZ 2014
Czichon, M. R./Yılmaz, M. A., Vezirköprü/Oymaağaç Höyük-Nerik(?) Projesi, Anadolu’nun Zirvesinde Türk Arkeolojisinin 40 Yılı. In: Kasapoğlu H./Yılmaz M. A. (eds.), Bilgin Kültür Sanat Yayınları (Ankara), 339-346.
EISENMENGER 2003
Eisenmenger, U., Late Roman Pottery in Limyra (Lycia) (In Les céramiques en Anatolie aux époques hellénistiques et romaines. Actes de la Table Ronde d’Istanbul), Varia Anatolica 15, 193-196.
EKER 2014
Eker, F., Kahramanmaraş Müzesi’ndeki Cam Eserler (Erzurum: Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayınlanmamış Doktora Tezi).
EKER 2017
Eker, F., Kumdan Sızan Kültürler, Kahramanmaraş Müzesindeki Cam Kaplar (Kahramanmaraş: Kahramanmaraş Büyükşehir Belediyesi).
ERTEN YAĞCI 1993
Erten Yağcı, E., Başlangıcından Geç Antik Dönem Sonuna Kadar Anadolu’da Cam (Ankara: Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayınlanmamış Doktora Tezi).
ERTEN 2018
Erten, E., Silifke Müzesi Cam Kataloğu (Ankara: Bilgin Kültür Sanat Yayınları).
GURLER 2000
Gürler, B., Tire Müzesi Cam Eserleri (Ankara: T.C. Kültür Bakanlığı).
HARDEN 1936
Harden, B. D., Roman Glass from Karanis, Humanistic Series XLI (An Arbor: University of Michigan Press).
HAYES 1975
Hayes, J. W., Roman and Pre-Roman Glass in the Royal Ontario Museum (Toronto).
ISINGS 1957
Isings, C., Roman Glass From Dated Finds (Groningen/Djakarta: Archaelogia Traiectina II).
ISINGS 1971
Isings, C., Roman Glass in Limburg (Groningen: Wolters-Nordhoff).
KUNINA 1997
Kunina, N., Ancient Glass in the Hermitage Collection (St. Petersburg: ARS Publiser).
LIGHTFOOT/ARSLAN 1992
Lightfoot, S. C./Arslan, M., Anadolu Antik Camları: Yüksel Erimtan Koleksiyonu (Ankara: Ünal Offset).
MORIN-JEAN 1922-23
Morin-Jean, La Verrerie en Gaule Sous L’empire Romain (Paris).
NICHOLSON et alii 1997
Nicholson, P. T./Jackson C. M./Trott K. M., The Ulu Burun Glass Ingots, Cylindrical Vessels and Egyptian Glass, JEA 83, 143-153.
NICHOLSON/JACKSON/GNEİSİNGER 1998
Nicholson P. T./Jackson, C. M./Gneisinger, W., Glassmaking at Tell-el Amarna: An Inergrated Approach, JGS 40, 11-24.
OLCAY 2001
Olcay B. Y., Ancient Glass Vessels in Eskişehir Museum, Anatolian Studies 51, 147-157.
OLIVER 1980
Oliver, Jr. A., Ancient Glass in the Carnegie Museum of Natural History (Pittshburg).
PULAK 1988
Pulak, C., The Bronze Age Shipwreck at Ulu Burun, Turkey: 1985 Campaign, American Journal of Archaeology 92, 1-37.
PULAK 1998
Pulak, C., The Uluburun Shipwreck: An Overview, The International Journal of Nautical Archaeology 27/3, 188-224.
ROTROFF 2006
Rotroff, S. I., Hellenistic Pottery: The Plain Wares, Athenian Agora 33 (Princeton: The American School of Classical Studies at Athens).
SONMEZ 2015
Sönmez, B. E., Nevşehir Müzesi’nde Bulunan Cam Unguentariumlar, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi 8.41, 733-746.
TEK 2005
Tek, A. T., Antik Dönem’de Anadolu’da Cam Üretimi, Seres III. Uluslararası Katılımlı Seramik, Cam, Emaye, Sır ve Boya Semineri, 108-123.
TEKCAM 2011
Tekçam, T., Arkeoloji Sözlüğü (İstanbul: Alfa Yayınları).
TEMUR 2018
Temür, A., Sinop Müzesi Erken Bizans Dönemi Cam Kandilleri, Tarih Okulu Dergisi (TOD) 33, 227-267.
TEMUR et alii 2019
Temür, A./Yiğitpaşa, D./Şahin, K./Çelik, M./Özbilgin, Ö./Kaytmaz, V./Sarıgül, M./Kıvrak, B., Neoklaudiopolis Antik Kenti ve Territoryumu 2018 Yılı Yüzey Araştırması, 37. AST C.1, (Ankara), 81-102.
TEMUR et alii 2022
Temür, A./Yiğitpaşa, D./Kıvrak, B./Özbilgin, Ö./Sarıgül, M./Karadeniz, S., Neoklaudiopolis Antik Kenti ve Territoryumu 2019 Yılı Yüzey Araştırması, 2019-2020 Yılı Yüzey Araştırmaları C.1, (Ankara), 145-165.
TEMUR/YIGITPASA 2020
Temür, A./Yiğitpaşa, D., Neoklaudiopolis Antik Kenti ve Territoryumu 2018 Yılı Yüzey Araştırması ve Envanter Çalışmaları, History Studies 12/2, 619-654.
WEINBERG 1965
Weinberg, G. D., The Glass From Antikythera Shipwreck Reconsidered: The Glass Vessels From The Antıkythera Wreck, Transactions of the American Philosophical Society 55.3, 30-39.
WEINBERG/MCCLELLAN 1992
Weinberg, G. D./McClellan, C. M., Glass Vessels in Ancient Greece (Athens: Publications of the Archaeologikon Deltion 47).
WEINBERG/STERN 2009
Weinberg, G. D./Stern, E. M.,Vessel Glass, The Athenian Agora 34 (New Jersey: American School of Classical Studies at Athens).
WHITEHOUSE 1997
Whitehouse, D., Roman Glass in the Corning Museum of Glass 1 (New York).
Downloads
Published
Issue
Section
License
Authors who publish with this journal agree to the following terms:
- Authors retain copyright and grant the journal right of first publication with the work simultaneously licensed under a Creative Commons Attribution License that allows others to share the work with an acknowledgement of the work's authorship and initial publication in this journal, we use CC BY-NC-ND license (Attribution-NonCommercial-NoDerivs) wich only allowing others to download your works and share them with others as long as they credit you, but they can’t change them in any way or use them commercially.
- Authors are able to enter into separate, additional contractual arrangements for the non-exclusive distribution of the journal's published version of the work (e.g., post it to an institutional repository or publish it in a book), with an acknowledgement of its initial publication in this journal.
- Authors are permitted and encouraged to post their work online (e.g., in institutional repositories or on their website) prior to and during the submission process, as it can lead to productive exchanges, as well as earlier and greater citation of published work (See The Effect of Open Access).
